ج- بازتاب انقلاب اسلامی بر جهان اسلام

ج- بازتاب انقلاب اسلامي بر جهان اسلام


انقلاب اسلامي ايران به دليل جاذبيت در شعارها , اهداف , روشها , محتوا و نتايج حركتها و سابقه مشترك ديني و تاريخي و شرايط محيطي منطقه اي و بين المللي , پديده اي اثر گذار در جهان اسلام بود
ه است
. اين مايه هاي اثر بخش به طور طبيعي و يا ارادي و برنامه ريزي شده و از طريق كنترلهايي چون ارگان هاي انقلابي سازمانهاي رسمي دولتي و اداري , ارتباط علمي و فرهنگي , مبادلات تجاري و اقتصادي , در كشورهاي مسلمان بازتاب يافته و دولتها و جنبش ها و سازمانهاي ديني را در آن جوامع به درجات مختلف متأثر

نموده است .


امروزه نه تنها بر علاقمندان و شيفتگان انقلاب اسلامي بلكه حتي بر دشمنان و مخالفين اين انقلاب ترديدي باقي نگذاشته و به آن معترف هستند كه پيروزي انقلاب اسلامي در ايران و سقوط رژيم


2500


ساله شاهنشاهي در سال


1357


(


1979


) نقطه عطف مهمي نه تنها در تاريخ تحولات سياسي اجتماعي ايران بلكه جهان اسلام و حتي جهان بشريت بوده است .


اين انقلاب از يك طرف به نظام مستبد و وابسته شاهنشاهي در ايران پايان داد
و
علي رغم پيش بيني هايي كه مي شد كه احياناً به جاي اين نظام يك نظام ليبرال-
 دموكراسي مشابه آنچه كه در غرب وجود دارد و يا در كشورهاي جهان سوم مانند هندوستان , شكل خواهد گرفت , و يا به ديكتاتوري هاي مستبد
ه
كمونيستي تبديل خواهد گرديد .در كمال شگفتيناظران و انديشمندان جهاني نظامي بر پايه ارزش هاي اسلامي و مذهبي و آنهم بعد از گذشت


1400


سال از ظهور اسلام و نداشتن هيچگونه نمونه و سابقه اي در اعصار گذشته
دور و
نزديك مستقرگرديد و توانست به مدت
  يك ربع قرن علي رغم همه مشكلات و توطئه ها و فشارهاي خارجي و داخلي دوام آورده , استحكام يافته و كارايي خود را در دنياي مدرنيسم
  متكي ب
ر
سكولاريزم و لائيزم
 
به اثبات برساند .


از طرف ديگر به چند قرن خمودگي و انحطاط تمدن
اسلامي
و عظمت جهاني
آن
خاتمه داده و موجب بروز نوعي بيداري و احياگري اسلامي آنهم بر پايه بازگشت به ايدئولوژي و مكتب اسلام گردد و بازار همه ايسم هاي وارداتي اعم از ناسيوناليزم , ليبراليزم , سوسياليزم و ... را كساد نموده و به جاي آن و بويژه در نسل جوان نوعي شيفتگي و بازگشت به افكار و انديشه هاي اسلامي بوجود آورد. پس از انقلاب اسلامي , دولتهاي اسلامي , به درجات متفاوتي احساس كرده اند كه براي بقا و دوام خود
  نيازمند نوعي مشروعيت ديني و مردمي هستند و هر دولت , به شكلي براي رفع اين نياز واكنش نشان داده است



[2]
.
 
ملتهاي مسلمان نيز نوعا به اين نتيجه رسيده اند , كه نقشي در قدرت و مشروعيت دارند . لذا هر كدام به فراخور درك خويش ,
 
تلاش كرده اند تا از حقوق و مزاياي اين توانمندي بهره مند شده و مطالبات بيشتري مطرح نمايند .امروزه نهضت هاي آزاديبخش غير اسلامي در جهان اسلام ً رنگ باخته و در عوض نهضت هاي اسلامي اصولگرا به سرعت رشد كرده , قدرت يافته و در واقع حرف اول را در تحولات سياسي اجتماعي معاصر منطقه مي زنند .



 
بلاترديد احياءگري و بيداري جهان اسلام با پيروزي انقلاب اسلامي معنا و مفهوم جديدي پيدا كرد و از مرحله نظر به عمل و واقعيت رسيد . اگر چه از حدود يك قرن قبل انديشمنداني هم چون سيد جمال الدين اسد آبادي در جهان اسلام ظهور كردند كه نداي بازگشت به اسلام و تقابل با فرهنگ غرب را سر ميدادند و در اين مسير نهضتها و گروههايي نيز شكل گرفت ولي پيروزي انقلاب اسلامي به همه مسلمانان به اثبات رساند كه مسئله بازگشت به اسلام تنها يك خيال و نظر
 
نبوده بلكه ميتواند واقعيت هم داشته باشد. مي توان ادعا كرد كه اولين بازتاب پيروزي انقلاب اسلامي ناشي از
  شكل گيري نظام جمهوري اسلامي و تداوم اقتدار آن د رمواجهه با بحرانها و توطئه هاي گوناگون و به خصوص درتقابل با دنياي قدرتمند غرب بود كه روز بروز بر اميد و اعتماد مسلمانان جهان افزوده و آنها را نسبت به بازگشت به عصر طلائي اسلام اميدوارتر كرد.


درواقع آنچه را كه
”
آرنولد توين بي “ در سال


1949


در كتاب ” تمدن در بوته آزمايش“ پيش بيني كرده بود با پيروزي انقلاب اسلامي عينيت يافت.


" پان اسلاميسم خوابيده است , با اين حال ما بايد اين امكان را در نظر داشته باشيم كه اگر پرولتارياي جهان
  (مستضعفين)بر ضد سلطه غرب به شورش برخيزد و خواستار يك رهبري ضد غربي شود , اين خفته بيدار خواهد شد. بانگ اين شورش ممكن است در برانگيختن روح نظامي اسلام و حتي اگر اين روح به قدر خفتگان هفتگانه در خواب بوده باشد اثر روحي محاسبه ناپذيري داشته باشد . زيرا ممكن است پژواكهاي يك عصر قهرماني را منعكس سازد . اگر وضع كنوني بشر به يك جنگ نژادي
  منجر شود اسلام ممكن است بار ديگر براي ايفاي نقش تاريخي خود قيام كند"



[3]


البته ميزان تأثير و بازتاب انقلاب اسلامي بر همه جوامع اسلامي يكسان و يكنواخت نبود بلكه با توجه به قرابتهاي فكري , فرهنگي و
 
جغرافيايي درجه تأثيرآن
  متفاوت بوده است و از آنجا كه اين انقلاب بر پايه
تعاليم
دين اسلام و

مكتب اهل بيت به پيروزي رسيد زمينه تأثير گذاري آن با توجه به همين امر متفاوت بود .